dr hab. prof. UKEN Grzegorz Foryś
Socjolog, politolog, doktor habilitowany nauk społecznych, profesor nadzwyczajny w Instytucie Prawa, Ekonomii i Administracji Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, w którym pracuje od 1999 roku. Ukończył z wyróżnieniem Uniwersytet Jagielloński. Na tym samym Uniwersytecie zdobył stopień naukowy doktora (promotor: prof. dr hab. Krzysztof Gorlach) oraz doktora habilitowanego. Zawodowo zajmuję się problemami z zakresu socjologii zmiany społecznej, socjologii polityki, socjologii ruchów społecznych i socjologii wsi.
Tytuły i stopnie:
1999 – tytuł magistra (z wyróżnieniem), Instytut Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego; promotor prof. dr hab. Hieronim Kubiak. Tytuł pracy: Gospodarka i demokracja. Reformy gospodarcze a rozwój demokracji politycznej w Polsce.
2006 – stopień doktora nauk humanistycznych, Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Jagiellońskiego.
2016 – stopień doktora habilitowanego na podstawie dorobku i rozprawy: Gospodarstwa i stowarzyszenia agroturystyczne w Polsce. W poszukiwaniu ruchu społecznego. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, s.353. Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Zatrudnienie:
1999-2007 asystent w Instytucie Nauk Społecznych (od 2002 Instytut Politologii) Akademii Pedagogicznej w Krakowie.
2007-2017 adiunkt w Instytucie Politologii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
2017 – profesor Uczelni w Instytucie Politologii (od 2022 Instytut Nauk o Polityce i Administracji) Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
2022- 2023 – profesor Uczelni w Instytucie Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
2023- profesor Uczelni w Instytucie Prawa, Ekonomii i Administracji UKEN
2002-2006 członek Zarządu Sekcji Socjologii Wsi i Rolnictwa Polskiego Towarzystwa Socjologicznego.
W latach 2015-2017 pełnomocnik Rektora UP i kierownik zamiejscowego ośrodka dydaktycznego Uniwersytetu Pedagogicznego w Brzesku.
W latach 2019-2021 dziekan Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
Członek Rady Szkoły Doktorskiej UKEN Kraków, od 2022
Członek zespołu recenzentów w Szkole Doktorskiej, od 2020
Recenzent: East European Politics, Societies: and Culture; Eastern European Countryside; Athenaeum- Polish Political Science Studies; Studies of European Affairs; Przegląd Zachodni; Horyzonty Polityki
Granty:
– Grant Komisji Europejskiej: ESPON 2020 project Registration No. EE/SO1/071/2019, „European Shrinking Rural Areas: Challenges, Actions and Perspectives for Territorial Governance (ESCAPE)”, (kierownik krajowy). 2019-2021.
– Projekt Narodowego Centrum Nauki, OPUS 8, Nr: 2014/15/B/HS6/01228: “Gospodarstwa i stowarzyszenia agroturystyczne w Polsce. Ruch społeczny in statu nascendi? (kierownik projektu). 2015-2017.
– Project of Advisory Agricultural Centre. “Preparing the Comprehensive Program of the Support and Trainings for Agritourists Farms”. (planowanie i realizacja badań oraz raport końcowy). (wraz z dr hab. prof. UJ Piotrem Nowakiem). 2015.
– Grant badawczy MNiSW pod kierownictwem profesora K. Łabędzia N N 116 127334, Opozycja parlamentarna w Polsce w latach 1997-2010 (główny wykonawca).
– Projekt badawczy Nr 2 H02E 013 23: W obliczu zmiany: wybrane strategie działania mieszkańców polskiej wsi na przełomie wieków. (kierownik projektu: dr. hab. Krzysztof Gorlach, prof. UJ). (główny wykonawca). 2002-2005.
– National Council for Eurasian and East European Research (NCEEER) (DC, DC, US). Grant Nr 817-12: EU Enlargement and the Organization of Agricultural Interests in Poland. (kierownik projektu: prof. Maryjane Osa) (wykonawca). 2001-2002.
Wybrane publikacje:
Książki:
Foryś G., Gorlach K. (2023). Rozwój jako ruch społeczny. Wykłady o ruchach społecznych i rozwoju zrównoważonym. Wydawnictwo Naukowe Scholar, s.355.
Foryś G. (2017). Gospodarstwa i stowarzyszenia agroturystyczne w Polsce. W poszukiwaniu ruchu społecznego. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa s.354.
Kasprowicz D., Foryś G., Murzyn D., (2016), Politics, Society and the Economy in Contemporary Poland. An Introduction. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, s. 220.
Foryś G. (2008). Dynamika sporu. Protesty rolników w III Rzeczpospolitej, Scholar, Warszawa , s. 242.
Gorlach K., Foryś G. (2005). W obliczu zmiany: wybrane strategie działania mieszkańców polskiej wsi, Wydawnictwo UJ, Kraków, s. 297.
Wybrane artykuły:
1. Foryś G. (2023). Przekraczanie granic polityki zinstytucjonalizowanej. Ruchy społeczne jako aktorzy polityki niezinstytucjonalizowanej – od teorii do praktyki. Teoria polityki, Nr 7. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s.13-3.
2. Gorlach K., Foryś G. (2023) Ruchy społeczne jako instrument walki o sprawiedliwość społeczną. Kilka refleksji na przykładzie protestów (nie tylko) polskich rolników. Wieś i Rolnictwo, 1 (198), s.55-71. doi: 10.53098/wir012023/02
3. Foryś G., Marzęcki R. (2023). „Polityka kontestacji – w stronę polityki pozainstytucjonalnej. Inspiracje teoretyczne i egzemplifikacje empiryczne”. Teoria polityki. Nr 7. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 7-12.
4. Gorlach K., Foryś G. (2023), Mobilizacja polityczna poza metropolią: aktywność protestacyjna rolników polskich, (w:) A. Michalska-Żyła, K. Zajda, W metropolii i poza metropolią. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 229-238.
5. Foryś G.(2021), Dynamics of changes in the farmers’ contestation in Poland in 1989-2018. On the way to rationality and an institutionalized model of collaboration, (w:) Elisabete Figueiredo, Eirik Magnus Fuglestad, Pavel Pospech, Politics and Policies of Rural Authenticity. New York: Routledge, s. 170-186. https://doi.org/10.4324/9781003091714
6. Foryś G. (2021), The Political Opportunity Structure and the Evolution of the Organizational Base of Peasants’ and Farmers’ Protest Activity in Poland in the Twentieth and Twenty-First Centuries”. East European Politics, Society: and Cultures. SAGE, London. https://doi.org/10.1177/08883254211030677
7. Foryś G. (2021), Polish Farmers’ Protest Activities and Mobilization Process: Past and present” [w:] K. Gorlach, Z. Drąg (red.), Think Locally, Act Globally. Polish farmers in the global era of sustainability and resilience”, Kraków: Jagiellonian University Press, s. 641-678.
8. Gorlach K., Foryś G. (2021), “From Repressive Tolerance to Oppressive Freedom: The end of Polish peasantry?” [w:] K. Gorlach, Z. Drąg (red.), Think Locally, Act Globally. Polish farmers in the global era of sustainability and resilience”, Kraków: Jagiellonian University Press, s. 153-224.
9. Foryś G. (2020), “Agritourism in Poland: a new social movement” [w:] J. Devlin (red.) Social Movements Contesting Natural Resource Development. Routledge. London, s. 167-182.
10. Gorlach K., Foryś G. (2021), “From Repressive Tolerance to Oppressive Freedom: The end of Polish peasantry?” [w:] K. Gorlach, Z. Drąg (red.), Think Locally, Act Globally. Polish farmers in the global era of sustainability and resilience”, Kraków: Jagiellonian University Press, s. 153-224.
11. K. Gorlach, Z. Drąg, G. Foryś (2021), „In Search of a Balance: Some aspects of sustainable farming” [w:] K. Gorlach, Z. Drąg (red.), Think Locally, Act Globally. Polish farmers in the global era of sustainability and resilience”, Kraków: Jagiellonian University Press, s. 295-327.
12. Foryś G. (2019), Od ruchów chłopskich do protestów rolniczych, (w:) M. Halamska, Monika Stanny, Jerzy Wilkin (red.) Ciągłość i zmiana. Sto lat rozwoju polskiej wsi. Wydawnictwo Naukowe Scholar IRWiR PAN, Warszawa 2019, s. 599- 627.
13. Foryś G., Gorlach K. (2018), Problemy społeczne a mobilizacja społeczna. Inspiracje dla pracy socjalnej w świetle teorii ruchów społecznych. Zeszyty Pracy Socjalnej, Uniwersytet Jagielloński, tom 23, nr 2. s. 87-115.
14. Foryś G. (2018), Nowy ruch społeczny na obszarach wiejskich. Między typowością a swoistością [w:] M. Kowalewski, M. Rakusa-Suszczewski, A. Rozalska (red.) W świecie protestu. Idee i narzędzia współczesnych ruchów społecznych. Wydawnictwo Socjologiczne, Warszawa 2018. s. 83-101.
15. Foryś G. (2017), Ruch agroturystyczny w Polsce jako nowy ruch społeczny. Implikacje teoretyczne i empiryczne. Przegląd Socjologiczny, Łódź, s.113-137.
16. Foryś G., Gorlach K. (2015), Defending interests: Polish Farmers’ Protests under Postcommunism. (w:) Bert Klandermans, Cornelis van Stralen, Movements in Times in Democratic Transition, Philadelphia: Temple University Press, s.316-340.
17. Foryś G. (2015), Kulturowe aspekty aktywności protestacyjnej rolników w Polsce (w:) Studia Socjologiczne nr1, s. 19-44.
Członkostwo w organizacjach naukowych:
Członek Polskiego Towarzystwa Socjologicznego
Członek European Society for Rural Sociology
Członek International Rural Sociology Association
Wykłady gościnne:
1. IRWiR PAN – styczeń 2018
2. Federal Institute for Less Favoured and Mountainous Areas. Wiedeń, Czerwiec 2019.
3. Hungarian Academy of Scniences. Budapeszt, Luty 2020.
4. IRWiR PAN – grudzień 2023.